Regels van Go
Het spel Go is vooral populair in Azië, maar ook in Europa is het spel in opkomst. Tijdens een Nederlandse spelletjesavond wordt het spel nog wel eens op tafel gelegd. Dit is een spel waarbij je echt moet nadenken. Alleen door slim te spelen, kun je Go winnen. Je moet in dit spel zoveel mogelijk gebieden van het bord proberen te veroveren. Dat doe je door ze te omsingelen met stenen van je eigen kleur.
Officiële Go regels downloaden →Uitleg over Go:
Wat is Go?
Go is een bordspel dat van oorsprong uit Oost-Azië komt. Het spel is vandaag de dag nog steeds erg populair in verschillende Aziatische landen, zoals China, Japan en Korea. Ook in Nederland zijn er genoeg mensen die het bordspel Go regelmatig spelen. Go wordt zelfs professioneel gespeeld. Het spel beschikt over eenvoudige regels en is daardoor goed te begrijpen. In de praktijk is het echter een van de moeilijkste bordspellen ter wereld.
Twee spelers beginnen met een leeg bord dat ze moeten vullen met witte en zwarte afgeronde stenen. Dat bord beschikt over een raster van 19 x 19 lijnen, waarbij er gespeeld wordt op de kruispunten van de lijnen. Dat zijn er 361. Ook bestaan er kleinere borden met 9 x 9 of 13 x 13 kruisende lijnen. Het is, net als bij schaken en dammen, de bedoeling dat het bord gevuld wordt door middel van slimme zetten. Het spel dat daardoor volgt, wordt volledig bepaald door wat de spelers doen. Dat betekent dat er geen sprake is van geluk of een andere factor die de uitkomst van het bordspel Go kan bepalen. Het spel heeft 180 witte en 180 zwarte stenen waarmee het doel is om zoveel mogelijk gebieden van het bord te bezitten met jouw kleur steen. Het spel gaat net zolang door tot er geen voordeel meer kan worden behaald. Dan wordt de eindscore bepaald.
Geschiedenis van Go
Go is misschien wel het oudste denkspel ter wereld. Het ontstond ergens in het tweede millennium voor Christus. Confucius zou het spel als één van de vier essentiële kunsten van een echte geleerde zak. De andere drie kunsten waren volgens hem het bespelen van Guqin, de schilderkunst en het beoefenen van kaligrafie. Dankzij de handel tussen china en buurlanden en Japan, bereikte het spel steeds meer plekken.
In Europa kennen we het spel pas sinds de 19e eeuw, hoewel Europeanen het spel wel al eerder kenden. Tegenwoordig denkt men bij het spel Go vooral aan Japan, omdat het spel daar groot is geworden.
Welke regels zijn er bij Go?
Bij Go zijn de spelregels simpel, maar die simpele spelregels kunnen toch voor behoorlijk wat moeilijkheid zorgen. Met deze regels moet je rekening houden.
19x19 lijnen
Op het speelbord zie je 19x19 lijnen. Daardoor ontstaan er 361 kruispunten. In het begin is het bord nog leeg, maar het is de bedoeling dat je de zwarte en witte stenen op het bord gaat plaatsen. De ene speler krijgt zwarte stenen, de andere krijgt witte stenen. Om beurten mogen de spelers een steen op een willekeurig, onbezet kruispunt zetten. In een spel begint zwart altijd.
Steen gelegd, niet meer verplaatsen
De regel bij Go is heel simpel: leg je een steen één keer, dan mag je deze niet meer verplaatsen. Denk dus goed na of dit inderdaad de zet is die je wilt doen. Je kunt gebieden op het bord alleen veroveren door andere stenen te omsingelen met jouw eigen kleur. Bij dit spel mag je passen en een beurt geven aan de tegenspeler. Pas daar wel mee op, want als de andere speler ook passt, is het spel afgelopen.
Punten tellen: dode stenen verwijderen
Wanneer het spel is afgelopen, moet je alle ‘dode stenen’ van de tegenstander verwijderen. Ze staan nog wel op het gebied, maar ze kunnen altijd geslagen worden. Ze kunnen immers nooit 2 gebieden maken die door een keten omsloten zijn. De gevangen stenen worden in het gebied van de tegenstander geplaatst, en het resterende gebied wordt dan geteld. Degene die het meeste resterende gebied heeft, wint het spel.
Ko-regel om repeterende zetten tegen te gaan
Het spel Go beschikt over verschillende regels, waaronder de zogeheten 'Ko'-regel. Deze regel bepaalt dat je als speler geen repeterende zetten mag doen die hetzelfde of het tegenovergestelde zijn als die van de tegenstander. Op die manier wordt er voorkomen dat er continu over en weer een steen geslagen wordt.
Zelfmoord-regel bij het bordspel Go
Een andere regel, genaamd ze zelfmoord-regel, bepaalt dat je geen steen mag leggen waar deze steen meteen geen vrijheden meer heeft. Dat mag alleen wanneer je in dat geval een keten van de tegenstander slaat; in andere gevallen niet.
Zwart begint altijd bij Go
De speler met de zwarte stenen mag altijd beginnen. Omdat zwart hiermee een aanzienlijk voordeel heeft, krijgt de speler met de witte stenen een startvoordeel van 6,5 punten. Dit wordt ook wel Komi genoemd. Soms betreft dat voordeel zelfs 7,5 punten. Het halve punt is ingezet om zo te voorkomen dat er gelijk wordt gespeeld.
Officiële regels van Go downloaden
In Nederland hebben we zoiets als de Nederlandse Go bond. Deze vereniging heeft de officiële spelregels uiteengezet en online geplaatst in PDF-vorm.
Hoe speel je Go?
Go wordt gespeeld door minimaal en maximaal twee personen. De ene speler heeft witte stenen en de andere zwarte stenen. Zij spelen op een vierkant bord bestaand uit kruisende lijnen. Het spel begint met een leeg bord.
Stenen plaatsen
Allereerst plaatsen beide spelers hun stenen. Die mag je overal plaatsen. Wanneer je een steen hebt geplaatst, mag je deze niet meer verplaatsen. De plek van je stenen kunnen in de beginfase al bepalend zijn. Bij de start is de speler met de zwarte stenen als eerst aan de beurt. Hij of zij doet een zet op een van de kruispunten van de lijnen. Na deze zet is de speler met de witte stenen aan de beurt.
Gebied overwinnen
Het gaat erom dat je zo veel mogelijk gebied overwint. Dat doe je door je stenen te plaatsen rond de stenen van de tegenstander. Elke lege kruising die volledig is omsingeld, is een punt waard. Het groter het territorium is dat je in handen hebt, des te meer punten je hebt verdiend. Je kunt ook randen en hoeken gebruiken. Pas op: wanneer een steen binnen je eigen territorium wordt geplaatst, verlies je een punt.Heb je je tegenstander klem gezet, dan mag je diens stenen van het bord verwijderen op een aparte stapel bewaren.
Afloop spel
Als al het territorium is opgeëist, is het spel afgelopen. Dat komt ook voor als beide spelers passen. Tel op hoeveel punten je hebt verdiend, door te kijken naar hoeveel ruimte er nog over is. Elke gevangen steen is een punt waard. Je verliest punten als je territorium hebt verloren. Het veroveren van gebied is wat het spel een ware strijd maakt.
Veelgemaakte fouten bij Go
Bij Go kun je meerdere fouten maken. De meeste fouten worden gemaakt als je alleen aanvallend denkt. Het hoofddoel is dan wel het veroveren van territorium, maar als je niet aan defensie denkt, kun je je eigen stenen snel verliezen. Een veelvoorkomende fout is dan ook dat er te aanvallend gespeeld wordt, terwijl de defensie een gatenkaas wordt.
Een andere veelgemaakte fout is dat spelers niet goed nadenken waar ze hun stenen willen plaatsen. Eenmaal geplaatst, mag je een steen niet meer verplaatsen. Dat zorgt bij veel spelers voor spijt achteraf.
Benodigdheden om Go te spelen
Wat heb je nodig om Go te spelen/uit te oefenen:
Een spelbord;
361 stenen;
2 spelers;
Een tafel om aan te spelen.
Veelgestelde vragen bij Go
Hoe speel je Go?
Go speel je door om de beurt stenen neer te leggen op kruispunten. Het doel is om zoveel mogelijk van het bord in te sluiten in jouw kleur stenen. Ondertussen moet je er ook voor zorgen dat de tegenstander zo min mogelijk terrein wint. Daar komt dus behoorlijk wat strategie bij kijken.
Hoe moeilijk is Go?
Go heeft weliswaar simpele spelregels, maar in de praktijk blijkt het nog best een lastig spel te zijn. Je moet strategisch denken, en je moet zowel aanvallend als defensief spelen. Een goede balans vinden tussen die twee, is wat het spel zo moeilijk maakt.
Mag je bij Go stenen verplaatsen?
Heb je bij Go eenmaal stenen gezet, dan mag je deze niet meer verplaatsen. Daarom is het zaak om eerst goed na te denken over hoe je jezelf wilt positioneren. Speel je aanvallend of juist defensief? Go is een echte denksport, en deze regel maakt wel duidelijk waarom.
Is Go een moeilijk spel om te leren?
Over het algemeen wordt gezegd dat Go niet heel moeilijk is om te leren. De spelregels zijn simpel en binnen een half uur te leren. Maar: het gaat bij Go net als bij schaken en dammen over het hebben van een scherp denkvermogen waarbij je over iedere volgende stap al na kunt denken.
Wat is moeilijker: Go of schaken?
Men vindt Go vaak moeilijker dan schaken, omdat je bij Go nog meer tactisch moet nadenken dan bij schaken. Maar: dit verschilt natuurlijk per persoon.
Kun je Go met meer dan twee personen spelen?
Nee, Go is een bordspel dat bedoeld is voor minimaal en maximaal twee personen. Wel kun je naast elkaar met meerdere personen spelen waarbij er twee personen per spel aanwezig zijn.
Waar worden wedstrijden van Go in Nederland gehouden?
Verspreid over Nederland kun je terecht om Go te spelen. Zo wordt in Den Bosch het jaarlijks terugkerend evenement Go in Duketown gespeeld. Ook in Hilversum en Amersfoort worden wel eens wedstrijden georganiseerd.