Regels voor zeilvliegen

Zeilvliegen is een sport én een vorm van ongemotoriseerde luchtvaart. Bij zeilvliegen, dat ook wel deltavliegen wordt genoemd, ligt de piloot namelijk in een soort harnas dat onder een grote deltavlieger is bevestigd. Daarmee vertrekt hij of zij vanaf een startpunt waarna de piloot met behulp van de wind en thermiek in de lucht kan zweven. Hierbij is het goed om te weten dat een deltavlieger geen echte vlieger is, maar een soort zweefvliegtuig. Je kunt zeilvliegen ook wel vergelijken met parapente of paragliding, waarbij het grootste verschil zit in het hulpmiddel waarmee gevlogen wordt. Ook zit je als piloot bij zeilvliegen op een totaal andere manier vast dan bij paragliding. Je ligt als het ware onder de deltavlieger in plaats van dat je eraan hangt. Daarom wordt een zeilvlieger of deltavlieger ook wel gezien als een zweefvliegtuig dat goed te besturen is. Zeilvliegen als sport wordt zowel recreatief als professioneel uitgevoerd. Het is echter geen grote of populaire sport; in Nederland zijn er ongeveer 400 tot 500 personen die zich bezighouden met zeilvliegen. In ons land zijn er in verhouding ook maar weinig plekken waar je dit kunt doen. Bij gebrek aan bergen wordt er hier vaak gebruikgemaakt van een lierstart of een voetstart van de duinen.

Officiële zeilvliegen regels downloaden →

Uitleg over zeilvliegen:

    Deltavliegen boven de zee

    Geschiedenis van zeilvliegen

    Zeilvliegen bestaat al heel wat jaren. Hoewel het pas in 1909 was dat er in Nederland voor het eerst een vliegtuig in de lucht ging, was de belangstelling voor de luchtvaart er al langere tijd. Zowel de Eerste als de Tweede Wereldoorlog zorgden voor vertraging in de ontwikkeling van de luchtvaart waardoor het nog tot 1948 duurde voordat het deltavliegen werd ontwikkeld zoals we dat nu kennen. In de jaren daarna ontwikkelde de sport zich tot een van de veiligste luchtsporten die er bestaat. Dat komt mede door de bemoeienis van de NASA waardoor zeilvliegen überhaupt in het leven was geroepen. Tot de jaren 80 van de vorige eeuw had het vliegtuig bij deltavliegen een sterk driehoekige vorm. Daarom sprak men ook wel over delta of deltavleugels. Inmiddels gaan de vleugels van het zeilvliegtuig steeds meer lijken op de vleugels van een normaal zweefvliegtuig. Dat heeft alles te maken met de aerodynamiek die op die manier gunstiger is.

    Welke regels zijn er bij zeilvliegen?

    Zeilvliegbrevet is verplicht

    Wil je in Nederland zeilvliegen of deltavliegen dan heb je een zeilvliegbrevet nodig. Om dit brevet te krijgen, is het verplicht om een examen te doen. Ook moet je voldoen aan de eisen die de KNVvL stelt.

    Niet naar het buitenland vliegen

    Heb je je zeilvliegbrevet eenmaal binnen en ga je zeilvliegen? Dan is het goed om te weten dat je niet zomaar naar het buitenland mag vliegen. Ook mag je niet in een ander land vliegen.

    Jaarlijkse controle van reddingsparachute

    Een zelfstandige piloot moet minstens eenmaal per jaar zijn of haar reddingsparachute laten controleren door een of onder begeleiding van een deskundige. Deze reddingsparachute is verplicht om mee te nemen bij vluchten op meer dan 100 meter hoogte.

    Officiële regels van zeilvliegen downloaden

    Benieuwd naar zeilvliegen? Lees je dan goed in over de regels van zeilvliegen. Die regels lees en download je via deze button.

    Officiële zeilvliegen regels downloaden →

    Hoe begin je met zeilvliegen?

    Om te kunnen zeilvliegen heeft je deltavlieger snelheid nodig. Er zijn verschillende startmethoden: de voetstartmethode, de liermethode en de sleepmethode. Hieronder lees je meer over iedere start.

    1. Voetstartmethode bij zeilvliegen

      Bij de voetstartmethode zorgt de piloot voor de nodige snelheid door zelf te lopen of te rennen van een helling. Dit gebeurt voornamelijk in landen met hoge hellingen en bergen. In Nederland vind je geen goede plekken om de voetstartmethode te hanteren.

    2. Liermethode bij starten met zeilvliegen

      Gaat een piloot voor de lierstart dan wordt hij of zij met behulp van een kabel die op een trommel wordt ingehaald de lucht in getrokken. De kabel wordt op hoogte ontkoppeld door de piloot waarna hij of zij zelf op zoek gaat naar thermiek. Deze manier wordt in Nederland en daarbuiten vaak gebruikt.

    3. Sleepmethode bij zeilvliegen

      Ook de sleepmethode is een populaire methode om de lucht in te komen. Bij deze start zit de zeilvlieger bevestigd aan een ultralight vliegtuigje dat de piloot naar stijgwindgebieden brengt. Ook hier ontkoppelt de piloot zelf de kabel als er eenmaal een goede luchtstroom gevonden is.

    Benodigdheden om te zeilvliegen

    Wat heb je nodig bij zeilvliegen?

    • Brevet om te mogen zeilvliegen (tenzij je als passagier meegaat met een ervaren zeilvlieger);

    • Een deltavlieger met harnas en parachute;

    • Stevige schoenen zoals werkschoenen of bergschoenen; 

    • Comfortabele kleding die tegen een stootje kan;

    • Zonnebril tegen de felle lucht en de wind.

    Deltavlieger met een blauwe hemel

    Veelgestelde vragen bij zeilvliegen

    Hoeveel weegt een deltavlieger?

    Een deltavlieger (of zeilvlieger) weegt tussen de 19 en 30 kilo. Het totale gewicht is afhankelijk van het gewicht van de piloot.

    Welke snelheid is er nodig om met een zeilvlieger in de lucht te kunnen komen?

    Net als andere vliegtoestellen heeft een zeilvlieger snelheid nodig om te kunnen vliegen en in de lucht te kunnen blijven hangen. Deltavliegers vliegen al bij een wind vanaf 15 kilometer per uur.

    Wat kost een deltavlieger of zeilvlieger?

    Veel beginnende zeilvliegers kopen hun gear tweedehands. Op die manier komen ze erachter wat wel of niet bij hen past. Gemiddeld zijn ze tussen de € 500 en € 6000 kwijt voor een zeilvlieger; afhankelijk van of de vleugel nieuw of tweedehands is.

    Wat zijn de gevaren van zeilvliegen?

    Hoewel zeilvliegen als een van de veiligste luchtsporten wordt gezien, zijn er altijd gevaren en risico's waar je rekening mee moet houden. Hierbij is de piloot zelf het grootste gevaar. Maar: veiligheid is een belangrijk onderdeel tijdens de opleiding. Houd het actuele weer altijd in de gaten en anticipeer zo goed mogelijk op het verloop van thermiek en stijglijnen. Ga ook alleen de lucht in als je je lichamelijk en mentaal top voelt. Op die manier zorg je ervoor dat je eventuele risico's zoveel mogelijk kleiner maakt.