Regels voor kunstschaatsen
Kunstschaatsen is een vorm van schaatsen en betreft een sportieve activiteit waarbij snelheid en het maken van sierlijke vormen erg belangrijk is. Je kunt de sport ook wel zien als een soort ballet op ijs. Daardoor is het niet te vergelijken met andere vormen van Olympisch schaatsen. Bij kunstschaatsen, dat ook wel eens kunstrijden op het ijs wordt genoemd, maken solisten, paren of groepen schaatsers allerlei sprongen, rotaties en andere bewegingen op het ijs. Dit gebeurt vrijwel altijd onder begeleiding van muziek. Er zijn verschillende onderdelen waarop de schaatser wordt beoordeeld, waarbij de schaatser per wedstrijd een korte en een vrije (lange) kür (serie van schaatselementen) moet uitvoeren. Internationaal gezien is kunstschaatsen door de jaren heen een grote sport geworden. Ook in Nederland wordt er aan deze sport op het ijs gedaan.
Officiële kunstschaatsen regels downloaden →Uitleg over kunstschaatsen:
)
Geschiedenis van kunstschaatsen
In de 19e eeuw bestond er al een vorm van kunstschaatsen, maar het was pas toen de Amerikaanse balletdanser Jackson Haines ermee aan de slag ging dat het kunstschaatsen zoals wij dat nu kennen ontstond. Hij zorgde ervoor dat het kunstschaatsen stijlvoller werd, waarbij programmatische dans centraal stond. Daarmee werd Haines al gauw populair; in de jaren 70 van de 19e eeuw maakte hij een tour door Europa met zijn danspasjes op het ijs. Het eerste wereldkampioenschap werd in 1896 voor mannen georganiseerd; dat gebeurde in Sint-Petersburg in het voormalige Keizerrijk Rusland. Vrouwen mochten vanaf 1906 meedoen. Kijken we naar Nederland dan zien we dat het kunstschaatsen pas in de tweede helft van de 20e eeuw populair werd. Daarvoor werd het wel eens gedaan, maar zag men het meer als 'iets uit het buitenland'. Tegenwoordig worden er jaarlijks Wereldkampioenschappen kunstschaatsen georganiseerd door de Internationale Schaatsunie.
Welke regels zijn er bij kunstschaatsen?
Kunstschaats met puntjes aan de voorzijde
Wat in ieder geval belangrijk is bij kunstschaatsen, is dat je als sporter kunstschaatsen draagt en geen ijshockeyschaatsen. De ijzers van de kunstschaats moeten puntjes aan de voorzijde hebben die aan de achterzijde doorlopen. Deze puntjes zijn nodig voor de afzet en het maken van figuren. De verlengde achterzijde zorgt ervoor dat je niet achterover valt
Uitvoeren van een kür
Bij de wedstrijden van kunstschaatsen voeren de schaatsers een zogeheten kür uit. Dat is een serie van schaatselementen. Tijdens zo'n wedstrijd is dat een korte en een vrije (lange) kür. Een korte kür duurt maximaal 2 minuten en 50 seconden. Een vrije kür duurt maximaal 4 minuten voor de senioren dames en 4,5 voor de senioren heren.
Opbouwende puntentelling
Sinds het seizoen 2004/2005 is de puntentelling voor kunstschaatsen veranderd. Sindsdien is een opbouwende puntentelling verplicht. De jury bestaat hierbij altijd uit negen juryleden waarvan de gemiddelde beoordeling wordt genomen.
Officiële regels van kunstschaatsen downloaden
Ben je nieuwsgierig naar meer regels van kunstschaatsen? Hiernaast kun je de specifieke bepalingen over kunstrijden downloaden.
Hoe voer je kunstschaatsen uit?
Kunstschaatsen bestaat uit verschillende disciplines: solisten, paarrijden, ijsdansen en synchroonschaatsen. Hieronder lees je meer over de uitvoering van de verschillende onderdelen.
Solisten
Een solistenwedstrijd wordt gedaan door een solorijder. Hij of zij schaatst een wedstrijd die bestaat uit de korte kür en de vrije (lange) kür. Bij de korte kür moet er volgens vaste elementen worden geschaatst; pirouetten, sprongen en passencombinaties. De vrije kür mag naar eigen inzicht worden ingevuld, mits het op het bijpassende niveau ligt. Hierin worden vaak de meest moeilijke combinaties gesprongen om zo veel punten te scoren bij de jury.
Paarrijden
Paarrijden is eigenlijk bijna hetzelfde als een solistenwedstrijd, maar bestaat uit twee personen. Daarbij is synchroon bewegen van groot belang. Tijdens de korte en vrije kür ziet men vaak de 'geworpen sprongen'. Hierbij werpt de man de vrouw in de lucht waarna zij na een sprong weer met één schaats op het ijs komt. Ook de 'lift' is een belangrijk onderdeel van paarrijden.
Sluit je aan bij een teamIJsdansen
Ook ijsdansen is een onderdeel van kunstschaatsen. Deze discipline onderscheidt zich van paarrijden omdat het geen sprongen kent en gebaseerd is op meer klassieke dans. Hierbij wordt er veel nadruk gelegd op creativiteit en artisticiteit; meer dan bij het paarrijden. Samenwerking staat hierbij ook centraal. Er zijn drie onderdelen bij het ijsdansen: de verplichte dans, de originele dans op een verplicht ritme en de vrije dans met een vrije muziekkeuze.
Synchroonschaatsen
Bij synchroonschaatsen hebben we te maken met een groep schaatsers van minimaal 12 tot maximaal 20 deelnemers die in een kür een optreden geven waarbij ze zoveel mogelijk een eenheid zijn. Deze kür mag niet lijken op solokunstschaatsen en moet uniek zijn en opvallen. Onderdelen bij het synchroonschaatsen zijn onder andere de 'wheel', de 'spin' en de 'group lifts'.
Benodigdheden voor kunstschaatsen
Wat heb je nodig om kunstschaatsen uit te oefenen:
Kunstschaatsen die soepel zijn en stevig om de enkels zitten;
Aansluitende en comfortabele sportkleding, bij wedstrijd wordt er vaak sierlijke strakke kleding gedragen;
Handschoenen (altijd verplicht);
Wanneer je lang haar hebt, moet je haar altijd vast gemaakt worden;
Lidmaatschap van een club of plek waar je kunt kunstschaatsen.
Veelgestelde vragen bij kunstschaatsen
Ik wil graag leren kunstschaatsen. Hoe begin ik?
Om te leren kunstschaatsen is het aan te raden om lid te worden van een ijsclub/schaatsclub waar dit wordt aangeboden. Daar begin je altijd in de recreantengroep en kun je werken naar een plekje in de groep die wedstrijden schaatst.
Hoe duur is de sport kunstschaatsen?
Dat hangt af van wat je koopt en wat je wil gaan doen met kunstschaatsen. Om deel te nemen aan een club moet je vaak een maandelijkse of jaarlijkse contributie betalen. Meestal ligt de prijs daarvan tussen de € 250 en € 450. Daarnaast moet je goede kunstschaatsen hebben. De prijzen daarvan beginnen ongeveer vanaf € 100.
Welke spieren train je met kunstschaatsen?
Met kunstschaatsen train je vooral de bilspieren, buikspieren, beenspieren en rugspieren.
Hoe vaak moet je je kunstschaatsen slijpen?
Dat is afhankelijk van hoe vaak je schaatst. Doe je dat meerdere keren per week dan moet je je schaatsen wekelijks slijpen. De ronding van de schaats moet in dat geval zo'n twee keer per seizoen worden geslepen.
Wie zijn de beste kunstschaatsers in de Nederlandse geschiedenis?
De Nederlandse kunstschaatsers met het meeste succes zijn Joan Haanappel, Dianne de Leeuw en Sjoukje Dijkstra. Zij wonnen meerdere medailles op de Olympische Spelen en andere kampioenschappen.