Regels voor ballonvaren
Ballonvaren gebeurt in een meestal bolvormige luchtballon die gevuld is met hefgas (verwarmde lucht). Onderaan de gevulde ballon is een mand bevestigd, waar passagiers in mee worden gevoerd. Het geheel wordt vervolgens voortbewogen door de wind, waarbij er geen bochten kunnen worden gemaakt. Alleen het stijgen en dalen en het roteren kan worden beïnvloed door de piloot van een ballon. In en buiten Nederland is het mogelijk om een ballonvaart te boeken om zo de wereld eens vanuit een ander perspectief te bekijken. Verspreid over Nederland vind je zo'n 200 ballonvaarders met ongeveer 450 geregistreerde heteluchtballonnen voor een ballonvaart. Ieder jaar zijn er duizenden ballonvaarten in ons land. De lucht in een heteluchtballon wordt verhit tot ongeveer 100 graden. In de gasbranders van een moderne luchtballon wordt propaan of lpg gebruikt. Naast een heteluchtballon zijn er nog gasballonnen en rozièreballonnen waarmee gevaren kan worden.
Officiële ballonvaren regels downloaden →Uitleg over ballonvaren:
)
Geschiedenis van ballonvaren
De geschiedenis van de ballonvaart neemt ons terug naar de 18e eeuw. Het was op 19 september 1783 dat wetenschapper Pilatre de Rozier de allereerste heteluchtballon (genaamd de Aerostat Reveillon) de lucht in liet gaan. De passagiers? Dat waren een schaap, een eend en een haan. Het duurde zo'n 15 minuten voordat de ballon neerstortte. Daarop kwam twee maanden later een tweede poging, maar dan bemand: de Franse broers Etienne en Joseph Montgolfier lanceerden een ballon vanuit het centrum van Parijs. De heteluchtballon bleef 20 minuten in de lucht vliegen. Twee jaar daarna vlogen de Franse Jean-Pierre Blanchard en zijn Amerikaanse copiloot John Jefferies als eerste ballonvaarders over het Engelse kanaal. Pilatre de Rozier wilde hen nadoen in datzelfde jaar, maar kwam om het leven toen zijn ballon ontplofte.
Daarna heeft het heteluchtballonvaren even stil gelegen; het was pas aan het einde van de jaren 50 van de vorige eeuw dat Ed Yost deze sport opnieuw leven wilde inblazen. Hij zorgde ervoor dat ballonvaarders de ballon tijdens de vaart steeds opnieuw konden verwarmen. Met deze moderne heteluchtballon maakte hij in 1960 in Nebraska zijn eerste vlucht. In 1987 staken Richard Branson en Per Lindstrand als eerste personen de Atlantische Oceaan over met een moderne luchtballon. In 1991 deden ze hetzelfde maar dan bij de Stille Oceaan. Kijken we naar de geschiedenis van de ballonvaart in Nederland dan zien we dat de eerste met gas gevulde ballon in november 1783 werd opgelaten in de buurt van Rotterdam.
Welke regels zijn er bij ballonvaren?
Nauw gekeken naar de weersomstandigheden
Piloten van een luchtballon kijken altijd naar de weersomstandigheden voor vertrek. Zo mag het niet harder waaien dan windkracht 3. Omdat de weersomstandigheden in de vroege ochtend of zo'n 2 uur voor zonsondergang vaak het meest optimaal zijn, zie je op die momenten vaak veel luchtballonnen in de lucht.
Overal landen met een luchtballon
Wettelijk gezien mag een luchtballon overal landen. Dat komt doordat de ballonvaart door de luchtvaartwet is ontheven van de verplichting om op een vliegveld te landen (dat staat in artikel 14 van deze wet).
Regels omtrent terrein voor opstijgen
Bij het opstijgen van een luchtballon moet er goed gekeken worden naar het terrein vanaf waar dat gebeurt. Het terrein moet goed bereikbaar zijn vanaf de openbare weg en mag niet in een druk woongebied liggen. Daarnaast moet het terrein minstens 50 bij 50 meter zijn om zo veilig mogelijk te kunnen vertrekken.
Officiële regels van ballonvaren downloaden
Meer weten over de officiële regels van ballonvaren? In de bijlage vind je alle officiële regelgeving over ballonvaren. Dit is opgesteld door Ballonstof Magazine (2020).
Hoe gaat ballonvaren in z'n werk?
Wanneer je nog nooit in een ballon hebt gezeten, heb je waarschijnlijk geen idee hoe een ballonvaart verloopt. Als passagier ben je meestal al aanwezig bij het uitrollen van de luchtballon en het voorbereiden van de ballonvaart. Daarna volgen de volgende stappen.
Verwarmen van de koude lucht
Wanneer de ballon voldoende is geventileerd, kan het starten echt beginnen. Dat doet de piloot door de ballon te verwarmen met behulp van de aanwezige branders. Op die manier wordt de koude lucht warm waardoor de luchtballon rechtop in de lucht komt te staan/komt te hangen.
Luchtballon stijgt op
Vlak voor vertrek stappen de passagiers in. De ballon zit nog vast aan de grond met touwen, zodat iedereen aan boord kan gaan. Wanneer iedereen aanwezig is, worden de touwen losgelaten en blaast de piloot extra veel gas in de ballon. Daardoor vertrekt de ballon direct omhoog. Dit gaat heel soepel zonder enig gevoel van wind of turbulentie.
Landing van ballon na een tocht
Vervolgens is het genieten geblazen. De luchtballon wordt meegevoerd door de wind. Na een mooie tocht volgt de landing. Dit wordt ook wel gezien als het meest spectaculaire onderdeel van de ballonvaart. De mand kan rechtop landen of gekanteld landen. Daarom vraagt de crew ook altijd of de passagiers willen gaan zitten tijdens de landing. Dit gebeurt op een veilige manier. Na het landen ruimen de passagiers met de crew de ballon samen op.
Benodigdheden om te ballonvaren
Wat heb je nodig voor ballonvaren?
Luchtballon met professionele crew;
Als je zelf ballon gaat varen, heb je een brevet nodig;
Als passagier moet je een identiteitsbewijs meenemen;
Stevige schoenen en warme kleding.
Veelgestelde vragen bij ballonvaren
Hoe hoog mag een luchtballon vliegen?
Een luchtballon gaat tot een maximale hoogte van 1000 meter tijdens een ballonvaart. In de praktijk is dit meestal 300 meter hoogte met hier en daar uitzonderingen.
Is een ballonvaart eng?
Nee, een ballonvaart wordt over het algemeen als veilig ervaren. Er komen amper ongelukken voor in de ballonvaart, waardoor het wordt gezien als een van de veiligste sporten in de luchtvaart.
Kun je met hoogtevrees in een luchtballon?
Ja, dat kan. Dat komt omdat je in een luchtballon niet met je voeten op de grond staat en daardoor geen gevoel van hoogtevrees zal ervaren.
Wat is de beste maand voor een ballonvaart?
De periode maart tot en met oktober is de beste periode om een ballonvaart te doen. Omdat er overdag vaak te veel wind staat, worden ballonvaarten vaak in de ochtend of twee uur voor zonsondergang gepland.
Hoe hard vliegt een luchtballon?
Omdat een luchtballon met de wind mee voert, gaat de luchtballon vaak net zo snel als de windsnelheid. Dat betekent dat wanneer je hoger vliegt met de luchtballon dit kan oplopen tot 40 kilometer per uur.