Regels voor turnen

Turnen is een sport die valt onder gymnastiek. De sport wordt ook wel toestelturnen genoemd, omdat het uitgevoerd wordt met behulp van diverse toestellen. Hierbij wordt onderscheid gemaakt in damestoestellen: de vloer, de ongelijke brug, de sprong en de balk, en herentoestellen: de ringen, de rekstok, de vloer, de voltige, de sprong en de gelijke brug).  Je kunt turnen het beste zien als gymnastiek voor gevorderden waarbij je allerlei oefeningen doet met je lichaam. Het grote verschil met veel andere sporten is dat turnen geen teamsport is. Je moet de oefeningen helemaal individueel doen. Hiervoor moet je lenig zijn, een goede conditie hebben en over voldoende kracht beschikken. De wedstrijden bij turnen worden op verschillende niveaus georganiseerd: het recreatieniveau, het districtsniveau en het landelijke niveau. Bekende turners uit Nederland zijn Epke Zonderland, Yuri van Gelder en Sanne Wevers.

Officiële turnen regels downloaden →

Uitleg over turnen:

    Turnen op de balk

    Geschiedenis van turnen

    De geschiedenis van het turnen gaat helemaal terug naar de Oude Grieken. Zij haalden hun inspiratie uit India en China waar men al jarenlang bezig was met lenig worden en fit blijven. Aan die oefeningen koppelden de Grieken regels om de sport zo professioneler te maken. De Romeinen namen de turnsport weer over van de Grieken en noemden het toentertijd Arte Gymnastica (gymnastica naar het Griekse woord 'gymnasium', wat oefenruimte betekent). Toen het West-Romeinse Rijk in 476 viel, verdween ook de turnsport tot het begin van de 18e eeuw.

    Na jarenlange afwezigheid kwam er aan het begin van de 18e eeuw weer interesse in de vergeten sport. De Duitser Friedrich Ludwig Jahn richtte toen de Duitse School op en is daarmee de grondlegger van het moderne turnen. In 1811 opende hij zijn eerste turnschool in Berlijn waar allerlei toestellen stonden die hij had bedacht zoals de ringen, de brug en de rekstok. In Nederland duurde het tot 1830 totdat de eerste turnvereniging werd opgericht. In 1886 werd het Nederlandse Gymnastiek Verbond opgericht als overkoepelende organisatie voor de sport; vandaag de dag heet dat de Koninklijke Nederlandse Gymnastiek Unie (KNGU). Sinds 1896 is turnen een officiële Olympische sport en in 1928 wonnen de Nederlandse turnvrouwen tijdens de Olympische Spelen in Amsterdam goud.

    Jong kindje doet aan turnen

    Welke regels zijn er bij turnen?

    Puntentelling voor vaardigheden

    De regels voor de puntentelling bij turnwedstrijden zijn simpel opgezet. Hierbij geldt: des te moeilijker een vaardigheid is, des te meer punten ervoor worden gegeven. De vaardigheden zijn ingedeeld in gradaties van A tot en met E die gekoppeld zijn aan een bepaalde puntwaarde. De A-vaardigheden zijn het meest eenvoudig en krijgen de minste punten; de E-vaardigheden zijn het moeilijkst en krijgen de meeste punten.

    Foutjes zorgen voor aftrek punten

    Maakt de sporter een fout tijdens het uitoefenen van een vaardigheid? Dan kost diegene dat een tiende van hun startscore. De totaalscore voor ieder toestel bestaat uit de D- en de E-score. De D-score betreft de moeilijkheidsgraad en de E-score staat aan het begin altijd op 10 punten. Alle foutjes, zoals kromme tenen en vallen, worden in mindering gebracht op de E-score. Wat daarvan overblijft wordt opgeteld bij de E-score en dat is de uiteindelijke score.

    Wachten tot het startsein

    Een andere regel waar de sporter zich aan moet houden, is het wachten op het startsein van de jury voordat hij of zij mag beginnen. Ook moet de turner de jury begroeten door allebei de armen uit te steken. Dat moet ook aan het einde van de oefening worden gedaan om te laten zien dat de oefening klaar is. Gebeurt dit niet dan kan de sporter strafpunten krijgen.

    Officiële regels van turnen downloaden

    Meer weten over de regels van turnen? Op deze website kun je de regels van turnen lezen en downloaden.

    Officiële turnen regels downloaden →

    Hoe voer je turnen uit?

    Een turnwedstrijd doe je dus helemaal alleen. Daarbij worden de volgende stappen doorlopen:

    1. Warm worden met een warming-up

      Een warming-up is onmisbaar bij een turnwedstrijd. Wanneer je niet vooraf rekt en strekt, is de kans op spierpijn en een zeer lichaam groot. Daarom moeten turners voor de oefeningen uitgebreid een warming-up uitvoeren waarbij alle delen van het lichaam warm worden gemaakt, dus ook je handen, je nek en je voeten.

    2. Begin van de oefening: startsein

      Na de warming-up is het tijd voor de oefening die door alle sporters individueel wordt uitgevoerd. De sporter die aan de beurt is, moet op een startsein wachten voordat hij of zij mag beginnen. Vervolgens strekt de turner zijn of haar armen uit waarmee de jury wordt begroet. Pas daarna begint hij of zij met de oefening.

    3. Uitvoeren van de oefening

      Na het startsein wordt de oefening uitgevoerd. Welke oefening dat is, hangt af van de wedstrijd. Dat kan de vloer zijn, maar ook de ringen of de ongelijke balk. Na de oefening groet de turner de jury wederom met zijn of haar armen in de lucht, waarna de jury de punten telt om de score te bepalen.

    Benodigdheden om te turnen

    Wat heb je nodig om turnen uit te oefenen:

    • Turnschoenen;

    • Turnbroekje;

    • Turnpakje;

    • Voor regionale wedstrijden moeten jongens een lange witte broek aan;

    • Elastiekje om lange haren samen te binden;

    • Bidon en een sporttas.

    Turner met rode kleding en sterke spieren

    Veelgestelde vragen bij turnen

    Wat zijn de voordelen van turnen?

    Turnen biedt veel lichamelijke voordelen. Je krijgt er bijvoorbeeld een sterk lijf van, je wordt er lenig door en je conditie krijgt een flinke boost. Daarbij train je voor flexibele spieren, omdat je diverse spiergroepen traint.

    Vanaf welke leeftijd kunnen kinderen beginnen met turnen?

    Turnen is een geliefde sport bij gezinnen met jonge kinderen omdat het geschikt is voor vrijwel alle leeftijden. Kindjes kunnen bij veel verenigingen al vanaf 1,5 jaar terecht om mee te doen met ouder-en-kind-lessen. Vanaf 6 jaar kunnen kinderen zelfstandig beginnen met turnen.

    Is turnen een dure sport?

    Je kunt al beginnen met turnen voor een bedrag tussen de € 100 en € 250 per jaar voor de contributie voor een vereniging. Sommige verenigingen rekenen nog een bedrag aan inschrijfgeld of vragen om een bijdrage voor de turnbond. Wanneer je eenmaal goede turnkleding hebt gekocht, zijn er niet veel extra kosten waar je rekening mee hoeft te houden.

    Wat is het verschil tussen turnen en gymnastiek?

    Gymnastiek is de overkoepelende term voor verschillende sporten, zoals aerobic, ritmische gymnastiek, trampolinespringen én turnen. Turnen is dus een vorm van gymnastiek.