Regels van klaverjassen

Klaverjassen is een ontzettend populair kaartspel. Je kunt het thuis met vrienden en familie spelen, maar er zijn ook hele competities en toernooien voor. Je speelt het spel meestal met 4 spelers, waarbij de spelers die tegenover elkaar zitten een team vormen. Je speelt het spel dus niet alleen, maar met een partner. De spelregels zijn best ingewikkeld. Daarom is het belangrijk dat het spel goed uitgelegd wordt. We doen daartoe een poging.

Officiële klaverjassen regels downloaden →

Uitleg over klaverjassen:

    Senioren spelen een kaartspel terwijl een vrouw toekijkt

    Geschiedenis van Klaverjassen

    Zo rond de 14e eeuw werd het spel Klaverjassen bedacht. Pas rond 1890 werd het spel echt populair en op een gegeven moment zelfs het meest populaire kaartspel van Nederland. De eerste versies van Klaverjassen werden in de hele Benelux gespeeld, maar toen heette het nog niet zo. Het stond bekend onder de naam ‘vijfhonderden’. In het spel kun je ‘nat gaan’. En dat is nog altijd een uitdrukking in de Nederlandse taal.

    Het huidige spel werd niet alleen thuis, maar ook tijdens sociale gelegenheden gespeeld. Op een gegeven moment ontstonden de eerste verenigingen en werden er ook toernooien gehouden. Rond eind 1800 werd het steeds populairder en werd het spel, dankzij migratie, ook buiten de Benelux gespeeld. Daardoor hebben we nu ook andere variaties, zoals Belote, Klaberjass, Kalabraisz, Klobaish en Clobish.

    De naam komt van ‘Klaver’: de bloem op het pak met kaarten en ‘jas’ voor ‘boer’. Om die reden is de boer in de troef ook de hoogste kaart. Klaverjassen heet dus niet zomaar zo.

    Welke regels zijn er bij klaverjassen?

    Bij klaverjassen zijn er een aantal basisregels waar je rekening mee moet houden. We hebben de belangrijkste regels uiteengezet.

    Aantal spelers

    Je speelt dit spel meestal met vier personen. De spelers zitten rond een tafel, waardoor ze altijd een partner tegenover zich hebben. Degene die tegenover je zit is de partner. Je speelt het spel dus niet alleen, maar met z’n tweeën. Daarmee is het een echt teamspel.

    Het doel van het spel is dat je zoveel mogelijk punten scoort door ‘slagen’ te behalen. Bij een volledige wedstrijd zijn er 16 spelen, waarbij elke speler vier keert deelt. Het team dat aan het einde het hoogste aantal punten heeft, wint het spel.

    De hoogste kaart

    De boer is de hoogste kaart in de troef. De negen is in het spel ‘de nel’. Het levert net als de boer de hoogste punten op binnen een troef. De troef is altijd meer punten waard dan de andere kaarten.

    Punten

    Elke kaart levert punten op. Troefkaarten zijn meer waard dan de andere kleuren. Dit is de puntenverdeling bij Klaverjassen:

    Troefkaarten

    • Boer: 20 punten

    • 9 : 14 punten

    • Aas : 11 punten

    • 10 : 10 punten

    • Koning : 4 punten

    • Vrouw : 3 punten

    • 8 en 7 : 0 punten

    Andere kaarten

    • Aas : 11 punten

    • 10 : 10 punten

    • Koning : 4 punten

    • Vrouw : 3 punten

    • Boer : 2 punten

    • 9, 8 en 7 : 0 punten

    De laatste slag kan je extra punten opleveren. Wanneer je de laatste vier kaarten van het spel wint, krijg je daarvoor tien bonuspunten.

    Niet praten

    Je mag tijdens het kaartspel niet praten. Daarom zijn er kaarters die ‘met het mes op tafel’ spelen. Zo wordt er veel geseind. Je kunt bijvoorbeeld seinen dat je een aas hebt van de bepaalde kleur. Gooi je een tien bij, dan sein je die kleur af. Je kunt aangeven dat je een slechte hand hebt, door een bepaalde kaart te spelen.

    Wanneer je maat troef heeft gemaakt, maar met een kleintje van een andere kleur uitkomt, seint hij ‘Kleintje boer’. Dan wil hij dat je met troef uit komt om de roem op tafel te forceren,

    Seinen is meestal wel iets voor gevorderde spelers. Je moet goed op je partner ingespeeld zijn om elkaar goed te kunnen begrijpen. In de ene regio kan een sein iets anders betekenen dan elders.

    Officiële regels van klaverjassen downloaden

    Wil je goed leren klaverjassen? Dan is het belangrijk dat je je aan de officiële regels houdt. Dit zijn de regels zoals ze ook voorkomen in competitieverband en op toernooien.

    Officiële klaverjassen regels downloaden →

    Hoe speel je klaverjassen?

    Klaverjassen is best een ingewikkeld spel, maar dit is de kern: je speelt 8 rondes van 4 kaarten. De speler die de troefkleur bepaalt, komt met een speelkaart uit. De andere spelers moeten in deze kleur volgen, als dat mogelijk is. Wanneer een kleur wordt gespeeld die je niet in je handen hebt, moet je verplicht troeven. Hoe verloopt de rest van het spel?

    1. Bereid het spel voor

      Allereerst bereid je het spel voor. Dat doe je met een pak piketkaarten. Dat zijn speelkaarten die hoger zijn dan 7, inclusief de azen. Daardoor speel je dit spel met 32 kaarten, waarvan elke speler er 8 toegedeeld krijgt. Er blijven kaarten over, en die leg je op een stapel naast je neer. Aan het begin van het spel moet de troefkleur bepaald worden. De troefkleur van het eerste spel is standaard klaveren. Om de troefkleur van de andere spelen te bepalen, draai je een willekeurige kaart van de niet-gebruikte stapel om. Die kart zal dan de troefkaart van de ronde zijn.

    2. Spelen of passen

      Aan het begin van ieder spel bepaalt iedere speler of hij of zij past of speelt. De speler links van de deler is als eerste aan de beurt. Wil je spelen? Dan moet je samen met je partner meer dan de helft van de punten verzamelen. Oftewel: 81 van de 162 beschikbare punten. Het andere team zal er alles aan doen om het aantal verdiende punten zo laag mogelijk te houden.

    3. Troef maken

      Troef maken houdt in dat je één van de vier kleuren kiest, waarvan je denkt dat je daarmee samen meer dan de helft van de punten behaalt. De andere spelers moeten kleur bekennen en gaan mee. Iedere slag van vier kaarten wordt van de tafel gehaald door de partij die de hoogste kaart heeft gespeeld. Na acht slagen worden de punten geteld. Degene die troef heeft gemaakt, moet meer dan de helft van de punten behalen om niet ‘nat te gaan’. Zijn voordeel wordt anders een nadeel. Dan gaan alle punten naar de tegenpartij. Nadat iedereen twee keer troef heeft gemaakt, is het spel ten einde. Er bestaat ook de mogelijkheid om te klaverjassen tot een team als eerste 1500 punten heeft behaald.

    4. Roem halen

      Je kunt bij Klaverjassen extra punten behalen. Dit noemen we roem halen. Dat doe je door bijvoorbeeld de laatste slag te winnen. Dat is tien punten waard. Wanneer je samen met je partner alle acht slagen haalt, krijg je 100 extra punten. Verzaakt een speler, dan zijn er 100 extra strafpunten in rekening te brengen. Omdat je kleur moet bekennen, kan het zijn dat er drie of vier opeenvolgende kaarten op tafel liggen. Die zijn 20 of 50 roem waard. Dat moet wel hardop gemeld worden. Vier dezelfde kaarten op tafel zijn 100 roem waard. Vier boeren leveren 200 roem op. Stuk betekent dat de vrouw en de heer van de troefkaart gelijk op tafel liggen. Daarvoor krijg je 20 roem. Wanneer het stuk binnen een drie- of een vierkaart valt, geldt er 40, respectievelijk 70 roem. Denk je nat te gaan? Vermeld je roem dan niet. Dan schuift de roem mee naar de kant van de winnaars van het potje.

    Variant op klaverjassen: kraken

    Mannen spelen een kaartspel aan tafel

    Heb je geen vier spelers? Dan kan je ook met z’n tweeën of drieën klaverjassen. Dat kan bijvoorbeeld door ‘Kraken’ te spelen. De voorhand kiest dan een troefkleur en zijn buurman mag passen of kraken. wanneer de buurman past, mag zijn maat nog kraken. Bij een kraak speel je om dubbele punten. De tegenpartij verwacht de troefmaker nat te spelen. Na een kraak van de tegenpartij, mag de achterhand verviervoudigen. Dat noemen we ‘rekraken’. Je kunt ook een superkraak uitvoeren. Dat is verachtvoudiging. De verdubbeling geldt voor de punten en de roem van het spel. Daardoor kan in één ronde het hele spel al afgelopen zijn. Tijdens het kraken speel je met ‘roem in de hand’. Deze roem moet je melden, voordat de eerste kaart van de tweede slag op tafel ligt.

    Veelgemaakte fouten bij klaverjassen

    Tijdens een potje Klaverjassen kun je fouten maken. Soms zijn ze expres, soms niet. Maar een fout kan kostbaar zijn: uiteindelijk zou je het 262 van de speelpunten kunnen kosten. Veel voorkomende fouten zijn bijvoorbeeld het niet bijlopen van een kleur, terwijl je deze wel in bezit hebt. Ook kan het zijn dat je niet troeft, terwijl je deze kaart wel hebt. Iedere speler, hoe ervaren ook, kan een keer de fout in gaan. Daarom blijft het een kwestie van oefenen.

    Benodigdheden om te klaverjassen

    Dit heb je nodig om klaverjassen te spelen:

    • Piketkaarten: de speelkaarten hoger dan 7, inclusief de kaarten;

    • 4 spelers (tenzij je een variant speelt);

    • Een tafel om aan te zitten;

    Veelgestelde vragen bij klaverjassen

    Wat is stuk bij Klaverjassen?

    Stuk betekent dat je een combinatie neerlegt van Heer en Vrouw van troef. Dat levert 20 punten op. Het stuk is altijd geldig. Een vierkaart waar het stuk in zit, kan Aas, Heer, Vrouw, Boer van troef zijn. Dat levert 50 roem plus 20 punten (70 punten) op.

    Wat betekent roem bij klaverjassen?

    Roem betekent dat je een serie opeenvolgende speelkaarten hebt. Roem kan een aantal punten waard zijn. Bijvoorbeeld drie keer dezelfde kleur (20 punten) of vier kaarten van dezelfde kleur (50 punten)

    Is klaverjassen moeilijk?

    Klaverjassen is best een ingewikkeld spel. Daarom moet je het vaak spelen, zodat je oefent. Het is, als je het eenmaal doorhebt, een spannend spel. Omdat het zo’n ingewikkeld spel is, is het des te leuker om te winnen. Oefen regelmatig en je zult ontdekken hoe het spel werkt.

    Wat betekent kleintje boer bij klaverjassen?

    Kleintje boer is een afspraak tussen twee teamgenoten. Wanneer er in de eerste slag geen troefkleur wordt gespeeld, kan een van de twee partners ervoor zorgen dat hij met een kleine troefkaart uitkomen. Zo maak je aan de speler kenbaar dat je de boer hebt. Dit is een onderdeel van het seinen.